Honamlının Kolları

Konu: Honamlının Kolları C.tesi Eyl. 05, 2009 3:15 pm

HONAMLI YÖRÜĞÜNÜN KOLLARI

Honamlı yörüğü büyük bir oba. Aynı zamanda muhtarlık. Bu neden!e kendisine bağlı olmak üzere yaşayan, konup göçen başka obalar da var. Biz buna Honamlı'nın kolları dedik. Kollarla birlikte Honamlı yörükleri, dağlarda 300-350 çadırlık bir topluluk oluşturuyordu. Bu kadar çadırda yaklaşık 2500 ile 3000 nüfus yaşıyordu. Bir ilçe kadar nüfusun, bir tek muhtarlığı vardı. Bu muhtarlık, kollardan Çoşlu yörüklerinin ileri gelen kişisi olan Dede Molla adında bir kişiye kısa bir süre için geçmesi dışında, devamlı olarak Honamlı Yörüklerinin elinde bulunmuştur. Bunun böyle olmasında. Honamlı yörükleri içinde azda olsa okur yazar sayısının ötekilerden fazla olmasının etkisi vardır.

Bu kadar kalabalık bir yörük olan topluluk Manavgat ilçesine bağlı idi. Nüfus cüzdanlarına İlçesi Manavgat, yazıldıktan sonra, sıra mahalleye gelince, kolların kendi adı yazılıyordu. Örneğin Honamlı yörüklerinin zaman içinde adı "Ötgünlü" olunca mahalle olarak Ütgünlü yazılıyordu. Oysa Manavgat'ın belediye sınırları içinde Ötgünlü diye bilinen bir yer yoktu.

Sırası gelmişken Ötgünlü adının nasıl doğduğunu, açıklayalım.
Ötgünlü adı, sık sık düzenlenen bir orta oyununun ürünüdür.
Yörükler, hem yaylada ve hem de kışlık yurtlarında, canları bir eğlence istediğinde toplanırlar oyunlar oynarlardı. Yakınlarda yaşayan yörüklerin de katıldığı bu orta oy unları çok çekişmeli geçiyordu. Gerektiğinde ekipler halinde, girilen yarışların sonucunda kazananlara, manevi değeri yanında maddi ödüller de veriliyordu. Örneğin bir teke, bir erkeç gibi. Oyunların konusunu, genel olarak 'yansılama-taklit' oluşturuyordu.

Bu yarışları, çoğunlukla Honamlı Yörüklerinden Hasan kazanıyordu. Bu Hasan, hemen hemen her türlü hayvanın yansılamasını kusursuz yapıyordu. Bir bayram havası içinde geçen yarışlarda Hasan'ın bulunmaması önemli bir eksiklik sayılırdı, Onun bulunduğu yarışlar ise halkın çok ilgisini çekiyordu. Yarışlardan önce insanlar bir birine, "Ötgün Hasan var mı?" diye soruyorlar eğer yoksa ilgide az oluyordu. İşte zamanla Ötgünler, Ötgün yörükleri denile denile Honamlı'nın ikinci adı Ötgünlü oldu.

Honamlı yörüklerinin nüfus cüzdanında Manavgat Ötgünlü yazmasının nedeni, bu yörüğün bu ad ile daha özel olarak tanınmasını kolaylaştırıldığı içindir.

Bu gün, Gedikli Köyü'den kopanların oluşturduğu bir köy, Köprü Çayı'nın doğusunda ve Belkıs Köyünün karşısında Ötgünlü adını taşımaktadır. Daha önce Çakış Köyü'ne bağlı bir mahalle olarak varlığını sürdürürken nüfusun giderek çoğalması sonucu köyün merkezini kendi mahallelerine taşımış oldular.

Konu: Geri: Honamlının Kolları C.tesi Eyl. 05, 2009 3:16 pm

Honamlı yörüklerinin kolları için önce adlarının başına Honamlı sözü konulur. Sonra sıra kendi adlarına gelir. Böylece kendilerini tanımlayabilirler. Bu kollar şöyledir:

1- Honamlı Ötgünlü

2- Honamlı Eski Yörük-Eskiler.

3- Honamlı Çoşlu

4- Honamlı Karsavurdanlı

5- Honamlı Recepli

6- Honamlı Adıgüzelli / (Elekli)

Bu kolların hepsinin muhtarlığı Honamlı'da olunca, o dağlarda yazlayan, kışlayan yörüklerin muhtarlık bir işi olduğu zaman bir kaç yayla, bir kaç dağ aşılarak Honamlı'nın bulunduğu yere gelinir ve muhtarlık iş görüldükten sonra geri dönülürdü. Bundan hiç bir yakınma olmazdı. Çünkü işler hakça yerine getiriliyordu.
Honamlı yörüklerinin geçmişte Osmanlı Yönetimi'ne de elle tutulur hizmetleri olmuştur. Koskoca bir imparatorluğun, başı sıkışınca öyle herkesten yardım isteyemeyeceği, bunu ancak güvendiği yerlerden isteyeceği düşünüldüğünde işin önemi bir kat daha anlaşılmış olur.
Osmanlı Padişahının bu isteği yada buyruğu, o zaman için Arpalık adıyla bilinen Hamit Sancağı (Isparta), yaylalarında türeyen bir eşkıyanın bertaraf edilmesi üzerine olmuştur.

Padişah hükmünde şöyle demektedir:

"Arpalıkta şakîlik yapan Gedik adındaki kişinin ortadan kaldırılması için vezirim Ahmet Paşayı görevlendirdim. Aynı zamanda siz dahi yörüğünüz askeri ile birlikte memur olundunuz. Vezirime uyunuz." (1684)

Hüküm, Isparta bölgesinde yaşayan belli başlı yörük beylerine, adları sıralanarak yazılmış ve gönderilmiştir. Adları yazılan bu 19 yörüğün içinde RECEPLİ yörüğü de vardır.

Recepli Yörüğü değinildiği üzere Honamlı'ya bağlı yörüklerden.
Peki asıl büyük yörük olan Honamlı'ya neden bu buyruk verilmemiştir?

Yörükler birbirine bağlı olsalar da yazlama sırasında aynı bölgede değil, değişik yerlerde yaşarlardı. Bu hükmün verildiği sırada Honamlı Yörüğü, Akşehir yaylalarında yazlıyor olabilir.
Öte yandan Recepli Yörükleri daha 1950'ye kadar Gedikli yaylalarında yazlarlar ve Gedikli'ye otlak öderlerdi.

» Honamlının Yerleşim Yerleri